ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΗΓΕΜΟΝΙΑΣ ΣΑΜΟΥ

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία παρουσιάζει την ολοκληρωμένη έκδοση των Συνταγματικών Κειμένων της Ηγεμονίας Σάμου. Το ανά χείρας έργο έρχεται σε συνέχεια της έκδοσης των Συνταγματικών Κειμένων των Ιονίων Νήσων, που εξέδωσε το Ίδρυμα της Βουλής το 2008.
Η ίδρυση της Ηγεμονίας της Σάμου ήταν το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων της Υψηλής Πύλης και των Μεγάλων Δυνάμεων μετά το 1830. Η λύση της Ηγεμονίας επιλέχθηκε ως η καταλληλότερη για ένα νησί το οποίο, από τη μία πλευρά, διεκδικούσε η Υψηλή Πύλη, ενώ από την άλλη οι κάτοικοί του είχαν συμμετάσχει ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση αποτινάσσοντας την οθωμανική κυριαρχία, και επιθυμούσαν την ένωση με το ελληνικό κράτος. Ύστερα από μία τετραετία κατά την οποία στο νησί υπήρχε ένα ιδιότυπο καθεστώς αυτόνομης πολιτείας, τελικά το καθεστώς της Ηγεμονίας έγινε δεκτό από τους Σαμίους τον Αύγουστο του 1834.
Η έκδοση των κειμένων συνιστά μελέτη των πολιτειακών θεσμών έτσι όπως αυτοί αναπτύχθηκαν στην Ηγεμονία της Σάμου με βάση τα παραχωρημένα από την Υψηλή Πύλη συνταγματικά κείμενα. Στην πραγματικότητα τα κείμενα αυτά αποτελούν το σύνολο των κανονιστικών ρυθμίσεων που επιβλήθηκαν από την Υψηλή Πύλη με στόχο να οργανωθεί ο αυτόνομος πολιτικός και κοινωνικο-οικονομικός βίος στο πλαίσιο του ηγεμονικού καθεστώτος εντός των ορίων της οθωμανικής επικυριαρχίας. Παράλληλα, συνιστούν μια προσπάθεια συγκερασμού των (άτυπων) θεσμών της προεπαναστατικής περιόδου όπως λειτούργησαν στη Σάμο, λ.χ. η συνέλευση της κοινότητας, μετά κανονιστικά πλαίσια που έθετε η οθωμανική κυβέρνηση. [...]