ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ

Όταν μιλάμε για τον Πόντο, δεν εννοούμε ούτε το κορτσόπον, ούτε τον πυρρίχιο. Τουλάχιστο δεν εννοούμεν μόνον αυτά, παρότι ορισμένοι πόντιοι (και μη) επιμένουν κυρίως ετούτα, τις στολές και τα λαϊκά στοιχεία ενός λαού που ήταν ο κατ' εξοχήν ελληνισμός επί πολλούς αιώνες, ο πρωτεύων και ουσιώδης ελληνισμός, με την έννοια της συνέχειας, της πρωτοπορίας και των ανοιχτών αναζητήσεων.

Εξαιτίας της υπερπροβολής κάποιων λαογραφικών στοιχείων και της ταύτισης του ποντιακού ελληνισμού με επιφανειακές πλευρές της καθημερινής ζωής, φτάσαμε ακόμα και σε ανεκδοτολογικές ακρότητες. Η αλήθεια που πρέπει όμως να αναδειχθεί, και να αναδεικνύεται συνεχώς από δω και πέρα, είναι το βάθος και η ουσία και τα έργα και η πραγματική διαδρομή αυτού του λαού μέσα στην αιματηρή περιπέτεια της Ιστορίας, που από τα αρχαία χρόνια έχει να επιδείξει πολλές από τις πιο σημαντικές μορφές της πρώιμης ευρωπαϊκής σκέψης.

Η τολμηρότητα, η φαντασία, οι απίστευτες πνευματικές συλλήψεις, η ιδιοφυία και η ενόραση ήταν πάντα στοιχεία του ελληνισμού που έζησε επί αιώνες σ'αυτές τις περιοχές -και μάλιστα- σ' όλους τους χώρους της διάνοιας: από την αστρονομία και τη γεωγραφία μέχρι την ποίηση, τη φιλοσοφία, το λόγο, τη μουσική, τη ναυτική τέχνη, τα οραματικά ταξίδια και τις καταγραφές τους, τη νομισματοκοπία, τη ρητορική, τη γλυπτική, τα μαθηματικά, την πολεμική δεξιότητα, την τεχνολογία.

Από τα αρχαία χρόνια ως τη ρωμαιοκρατία κι από το Βυζάντιο ως την αυτοκρατορία της Τραπεζούντας και από κει ως την αποφράδα χρονιά του 1922 υπάρχει μια αδιάκοπη διαδρομή υπερπροσφοράς σ' όλους τους πνευματικούς χώρους, που ακόμα δεν έχει συγκροτηθεί σε σώμα, δεν έχει αποτιμηθεί συνολικά και δεν έχει προβληθεί ούτε καν στοιχειωδώς. [...]

(από τον πρόλογο του συγγραφέα)