ΣΚΥΒΑΛΑ

Το 1879 η γέφυρα στον ποταμό Ταίυ στη Σκοτία –η μεγαλύτερη σιδηροδρομική γέφυρα στον κόσμο την εποχή εκείνη– καταρρέει και παρασύρει στον ποταμό το επιβατικό τραίνο που τη διέσχιζε. Ο Τέοντορ Φοντάνε (1819-1898) γράφει σ' έναν στίχο του στο ποίημα «Η γέφυρα στον Ταίυ»: «Σκύβαλα, σκύβαλα / Είν' ό,τι φτιάχνει τ' ανθρώπινο το χέρι!». Η Τζέννυ Έρπενμπεκ δανείζεται αυτούς τους στίχους και γράφει το διήγημα «Σκύβαλα», το οποίο χαρίζει και τον τίτλο σε αυτή τη συλλογή των δέκα διηγημάτων, για να μιλήσει για την απώλεια, τη φθορά, την παρακμή... Χωρίς ίχνος μελοδραματισμού αλλά και χωρίς διάθεση εξωραϊσμού η συγγραφέας ανατέμνει την μοναχική πορεία του ανθρώπου, που την καθορίζει όμως ό,τι κάθε φορά τον περιβάλλει. Είτε πρόκειται για έναν ανεκπλήρωτο έρωτα είτε πρόκειται για μια οικογενειακή υπόθεση, για μια απιστία, για μια μετοικεσία, οι ιστορίες της στη συλλογή αυτή καταφέρνουν να αφηγηθούν με ακρίβεια, συναισθηματισμό και λιτότητα την ανθρώπινη εξορία μέσα σ' αυτό που ονομάζουμε «εαυτό». Οι τοίχοι, τα έπιπλα, τα σώματα, τα συναισθήματα, οι σχέσεις αποσυντίθενται θαρρείς για να μπορέσουν να αποκτήσουν υπόσταση στη μνήμη μας. Με «επιστημονική» σχεδόν συνέπεια η Τζέννυ Έρπενμπεκ καταφέρνει να αποτυπώσει αυτή τη φυσική διαδρομή του ψυχισμού μας.

Η συλλογή διηγημάτων Σκύβαλα εκδόθηκε για πρώτη φορά το 2001 στο Βερολίνο. Στα δέκα διηγήματα της συλλογής συμπεριλαμβάνεται και η «Σιβηρία», που την ίδια χρονιά απέσπασε το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής του διαγωνισμού «Ίνγκεμποργκ Μπάχμανν» στο Κλάγκενφουρτ της Αυστρίας. Με την έκδοση της συλλογής Σκύβαλα η 34χρονη τότε πεζογράφος, θεατρική συγγραφέας και σκηνοθέτις Τζέννυ Έρπενμπεκ δικαίωσε τον θόρυβο που είχε προκαλέσει δύο χρόνια πριν με το ντεμπούτο της, την Ιστορία του γερασμένου παιδιού, ενώ χαρακτηρίστηκε «βασίλισσα των διηγημάτων», «εξαιρετικό φαινόμενο» και συγγραφέας που διαθέτει «ακτινογραφική ματιά».