Η ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ (1895-1896)

Στο αρχείο του Ελ. Πρεβελάκη, που απόκειται στο ΚΕΙΝΕ, εντοπίστηκε ανέκδοτη μονογραφία του με θέμα τη Μεταπολιτευτική Επανάσταση στην Κρήτη (1895-1896). Ο ίδιος είχε επανειλημμένα αναφερθεί σ’αυτήν ως έργο σχεδόν τελειωμένο. Παρά τις δυσκολίες μιας έκδοσης που δεν θα την εποπτεύει ο ίδιος ο δημιουργός της, αποφασίστηκε η δημοσίευσή της πενήντα περίπου χρόνια από την αρχική σύνταξή της για δύο κυρίως λόγους:
1. Παρά το γεγονός ότι έρευνα για την ιστορία της Κρήτης έχει να παρουσιάσει στο μεταξύ αξιόλογα έργα με νέο ερμηνευτικό τρόπο, η εξαντλητική αναλυτική προσέγγιση του Πρεβελάκη με το πλήθος των πηγών που επικαλείται έχει τη θέση της στην Κρητική ιστοριογραφία και αποτελεί σημαντική συμβολή. Η μονογραφία αναφέρεται σε μια επανάσταση των Χριστιανών της Κρήτης και σε μια φάση του Κρητικού Ζητήματος που οι ιστορικοί έχουν μεν προσεγγίσει αλλά όχι ειδικά και διεξοδικά.
2. Μια άλλη προσφορά της εκδιδόμενης μελέτης έγκειται στο γεγονός ότι επειδή δεν έγινε από τον ίδιο τον συγγραφέα η τελική επεξεργασία του κειμένου, παρακολουθούμε εν θερμώ σ’αυτό την έγνοια του Πρεβελάκη για την ιστορική ακρίβεια, το βάσανο του τεκμηρίου, την κριτική των πηγών. Αναδύεται έτσι το εργαστήρι του ιστορικού, ο ξεκάθαρος και μετρημένος τρόπος εργασίας μιας συγκεκριμένης ιστορικής σχολής. Εν τέλει, έχουμε μπροστά μας ένα σχεδόν ολοκληρωμένο ανέκδοτο έργο του Ελευθέριου Πρεβελάκη, ενός ξεχωριστού εκπροσώπου της ελληνικής ιστοριογραφίας.