ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ, ΣΟΥΙΤΑ ΓΙΑ ΒΙΟΛΙ ΚΑΙ ΜΙΚΡΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ

Σημείωμα του ενορχηστρωτή και επιμελητή της έκδοσης

Η "Σουίτα για βιολί και μικρή ορχήστρα" (1929) του Νίκου Σκαλκώτα (1904-1949) είναι ένα από τα έργα που ο συνθέτης άφησε πίσω του στο Βερολίνο γύρω στον Μάρτιο του 1933, νομίζοντας ότι η επιστροφή του στην Αθήνα θα ήταν προσωρινή. Ώριμη σύνθεση της περιόδου μαθητείας του στην τάξη του Άρνολντ Σαίνμπεργκ, γραμμένη από έναν δεινό βιολονίστα-συνθέτη, αφιερώθηκε στον διακεκριμένο Ρώσο σολίστ του βιολιού και αρχιμουσικό Anatol [Anatoly] Knorre, ο οποίος την παρουσίασε για πρώτη φορά δημόσια τον Απρίλιο του 1930 σε συναυλία της Singakademie του Βερολίνου, υπό τον παραλλαγμένο τίτλο ""Kleine Suite fur Violine und Orchester [Μικρή σουίτα για βιολί και ορχήστρα], που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται με τις Μικρές Σουίτες αρ. 1 και 2 για βιολί και πιάνο (1946 και 1949, αντίστοιχα), έργα της όψιμης αθηναϊκής περιόδου δημιουργίας του Σκαλκώτα. Έκτοτε το έργο πιθανότατα δεν ξαναπαρουσιάστηκε, διότι, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, μεσολάβησε η "ενεχυρίαση" ολόκληρου του σώματος των χειρογράφων του μέχρι τότε δημιουργικού έργου του συνθέτη από την ιδιοκτήτρια του σπιτιού όπου αυτός διέμενε στο Βερολίνο, ενδεχομένως λόγω χρεών, και η συνεπακόλουθη εξαφάνισή τους.
Ελάχιστα έργα εκείνης της περιόδου ανακτήθηκαν με τη συμβολή σημαντικών προσωπικοτήτων της μουσικής ζωής της Ελλάδας, όπως ο πιανίστας και αρχιμουσικός Γιώργος Χατζηνίκος, ο συνθέτης Γιώργος Σισιλιάνος, ο ευεργέτης Μανώλης Μπενάκης, καθώς και κάποιων εκλεκτών μουσικών-φίλων του συνθέτη, για τους οποίους ο Σκαλκώτας είχε συνθέσει έργα και τους είχε εμπιστευθεί τα χειρόγραφά του: η βιολονίστρια Νέλλη Ασκητοπούλου-Ευελπίδη, ο βιολίστας Eugene Lehner, ο πιανίστας Αντώνης Σκόκος κ.ά. Παρ' όλες τις προσπάθειες, μέχρι το 2010 δεν ήταν διαθέσιμα περισσότερα από δώδεκα πρωτότυπα έργα του Σκαλκώτα από την περίοδο του Βερολίνου, μέσα από μία συνολικά εκτιμώμενη, κατά τον Γιάννη Γ. Παπαϊωάννου, παραγωγή εβδομήντα περίπου έργων!
Το 2010, ο μουσικολόγος Γιάννης Τσελίκας