ΜΑΙΟΣ 1849: Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Ο θαυμασμός του Ριχάρδου Βάγκνερ για τον Μπακούνιν είναι έκδηλος στις σελίδες αυτού του βιβλίου, το οποίο αποτελεί απόσπασμα από τη δίτομη αυτοβιογραφία του Γερμανού μουσουργού. Μια Κυριακή των Βαΐων του έτους 1849 ο Βάγκνερ διηύθυνε μια ορχήστρα που έπαιζε την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν. Στο τέλος της παράστασης ο Ρώσος Μπακούνιν πλησίασε τον Βάγκνερ και του είπε ότι αν μια μέρα καταστρεφόταν όλη η μουσική που γράφτηκε ως εκείνες τις ημέρες της ανθρωπότητας, τότε ακόμα και με κίνδυνο της ζωής τους θα έπρεπε να κάνουν τα πάντα προκειμένου να σωθεί η Ενάτη Συμφωνία. Ο Μπακούνιν κρυβόταν από την γερμανική αστυνομία επειδή διώκετο από την αυστριακή κυβέρνηση για τα γεγονότα της Πράγας. Έχοντας περάσει λαθραία εντός της χώρας επειδή επιθυμούσε να βρίσκεται κοντά στη Βοημία βρήκε καταφύγιο στη Δρέσδη. Ο Βάγκνερ έκανε περιπάτους μαζί με τον υπέροχο φίλο του, όπως τον αποκαλεί ο ίδιος ο Βάγκνερ, και τον φιλοξενούσε στο σπίτι του καθ’ όλη αυτή την περίοδο. Όλα αυτά συνέβησαν στη Δρέσδη και λίγες μέρες μετά Βάγκνερ και Μπακούνιν θα συμμετείχαν στην εξέγερση που έγινε στους δρόμους της γερμανικής πόλης με τον τελευταίο στο ρόλο του αρχιθερμαστή, όπως τον χαρακτήρισε ο μεγάλος Γερμανός μουσικοσυνθέτης. Η επαναστατική δράση στους δρόμους της Δρέσδης τον Μάιο του 1849 και η εξέλιξη των γεγονότων οδήγησαν σε διώξεις, φυλακίσεις και τον Βάγκνερ στην Ελβετία ως πολιτικό πρόσφυγα. Απογοητευμένος και πτωχευμένος ελπίζει στο αύριο, κάνει γνωριμίες, διαβάζει Προυντόν και γράφει το δοκίμιο «Τέχνη και Επανάσταση». Εν συνεχεία διαβάζει το έργο «Η ουσία του χριστιανισμού» του Λούντβιχ Φόιερμπαχ, του φιλοσόφου που επηρέασε τον Μαρξ και τον Ένγκελς. Το σύγγραμμα τον επηρεάζει βαθύτατα και τον οδηγεί στην συγγραφή του δοκιμίου «Η τέχνη στο μέλλον» αφιερώνοντάς του τον πρόλογο.