Η ΓΛΩΣΣΑ, ΤΑ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΘΗ

Αρχαία και νέα ελληνικά: συγγενείς μα αντίπαλες μορφές, ομοιότητες και διαφορές· η θέση των αρχαίων στην εκπαίδευση και στον καθημερινό γλωσσικό στίβο - Η εξέλιξη της γλώσσας και ο "ολέθριος αττικισμός" (Γ. Ν. Χατζιδάκις) - Η αλλαγή και π εξέλιξη της γλώσσας μέσα από δάνεια, αποκλίσεις και λάθη, σημασιολογικά και συντακτικά - Το γλωσσικό αίσθημα και η "λογική" που διέπει, υποστηρίζει και καθιερώνει τις αποκλίσεις - Η ιστορία των τόνων: το πολυτονικό, επιστημονική ανορθογραφία στα νέα ελληνικά - Νέες τάσεις στη χρήση της γλώσσας και στη γραφή: αρχαϊκοί ρηματικοί τύποι: ηρνείτο και συνεπήγετο· λογιόμορφη, λανθασμένη σύνταξη: ρήματα που συντάσσονται, αντίθετα και από το αρχαϊκό παρελθόν τους, με γενική, όπως μετέρχομαι, διαφεύγω, αποποιούμαι - Σύμφυρση αλφαβήτων: chic-άτη και media-κός· αρχαίες ή νεότερες λέξεις που τώρα χωρίζονται σε δύο: "εξ απίνης", "κι άλας", "δι ό"· νεότερες σύνθετες λέξεις που γράφονται με ενωτικό ή σαν δύο λέξεις: "αλαφρο-ίσκιωτη", "πολυ-μιλάω", "ετσι-θελισμός", "ξανά φεύγω", "παλιό χαρακτήρας" κ.ά. - Η παλινόρθωση της αρχαϊκής Κλειούς, που από τον 1ο αιώνα μ.Χ. είχε εξομαλυνθεί σε Κλειώς, και η επέκτασή της σε σύγχρονα λαϊκά υποκοριστικά: της Ζωζούς, της Γωγούς κ.ά. - Η ακλισία που προχώρησε από τα ξένα τοπωνύμια: του Πεκίνο, της Ατλάντα, του Αννόβερο, στα ελληνικά προσωπωνύμια: της Λυδία, της Ρεβέκκα κ.ά., και κυρίως σε κοινές, καθημερινές λέξεις: τα γιαπί, του πασατέμπο, τα παλτό και τα μπουφέ - Ευρύτερος γλωσσικός καθαρισμός, που συμπίπτει με έναν γενικότερο νεοσυντηρητισμό, ή παροδικές τάσεις; - Άγονες, αντιεπιστημονικές προσπάθειες για ορθογραφική, μορφοφωνολογική κτλ. ρύθμιση της γλώσσας, όταν ανέκαθεν η γλώσσα μας, όπως όλες οι γλώσσες, αυτορυθμίζεται και προχωρεί. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)