ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ AIDS

Πιστεύω λοιπόν πως ήρθε η στιγμή να κάνω τον απολογισμό. Όχι για να προβλέψω την αλήθεια, αλλά για να καταλάβω καλύτερα αυτό που συμβαίνει. Αφηγούμενος το ξεκίνημα αυτής της πανδημίας, προσπαθώντας να διεισδύσω πέρα από το επίσημα ορατό, εξηγώντας τη σημερινή στρατηγική της επιστημονικής έρευνας και τις περιπέτειες του αγώνα ενάντια σε μια απρόσμενη μάστιγα και τέλος, κάνοντας ορισμένες σκέψεις πάνω στα βιολογικά και κοινωνικά αίτια της, πιστεύω πως θα δώσω ταυτόχρονα χρήσιμες πληροφορίες στον σύγχρονο αναγνώστη και μια μαρτυρία για τον ιστορικό του μέλλοντος. Εξετάζοντας την εμφάνιση της επιδημίας, την "πρόφασή" της, μπορεί κανείς να αναστατωθεί ή τουλάχιστον να εκπλαγεί από μια σειρά χρονολογικών συμπτώσεων. Το 1978, ο άνθρωπος έχει για πρώτη φορά στην κατοχή του εννοιολογικά και τεχνικά μέσα που του επιτρέπουν την ταυτοποίηση και απομόνωση ενός παθογόνου ανθρώπινου ρετροϊού. Ακριβώς τότε αρχίζει η εξάπλωση του AIDS. Αν υποθέσουμε ότι το μικρόβιο του AIDS γεννήθηκε εκείνη ακριβώς τη στιγμή από μια ξαφνική μετάλλαξη, δεν είναι υπερβολικό να αποδώσουμε στην τύχη μια τόσο απίθανη συνάντηση; Η ανακάλυψη ενός δεύτερου ιού του ΑIDS ήρθε να βάλει τέλος σε κάθε δισταγμό: δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε την υπόθεση δύο τυχαίων, παράλληλων και ανεξάρτητων μεταλλάξεων που πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της ανθρωπότητας ακριβώς τη στιγμή που, για πρώτη φορά, είμαστε σε θέση να τις αντιληφθούμε. Μια άλλη σύμπτωση έρχεται να προστεθεί σ' αυτήν: η ευλογιά, ιογενής νόσος που ήταν η μεγαλύτερη εξολοθρεύτρια των ανθρώπων στο παρελθόν, εξαλείφθηκε επίσημα το 1977. Ο τελευταίος άρρωστος ήταν ένας Αφρικανός από τη Σομαλία. Και ακριβώς από την Αφρική ξεκίνησε το μικρόβιο που τη διαδέχτηκε. Αυτές οι συμπτώσεις με έβαλαν σε σκέψεις. Από τη μια πλευρά, δεν μπορούσα να παραδεχτώ ότι αυτά τα γεγονότα ήταν εντελώς ανεξάρτητα και ότι η συνάντηση τους ήταν μια σύμπτωση χωρίς καμιά σημασία. Από την άλλη, ήταν δύσκολο να τα συνδέσω μεταξύ τους μ' έναν άμεσο αιτιολογικό κρίκο. (Α