Η ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Ενώ αρκετοί ανθρωπολόγοι στις δεκαετίες τού 1930 και 1940 ενσωμάτωναν επιλεκτικά στοιχεία τής φροϋδικής θεωρίας στις μελέτες τους για την αλληλεπίδραση «πολιτισμού» και «προσωπικότητας», ο ψυχαναλυτής Abram Kardiner (1891-1981) υπερέβη νεωτεριστικά τα όρια των επιστημών επιδιώκοντας μιαν αυθεντική ψυχοπολιτισμική σύνθεση. Αναλυμένος με τον ίδιο τον Φρόυντ και μέλος τού κύκλου αμερικανών αναλυτών γύρω από τον A.A. Brill στη δεκαετία τού ’20, ο Kardiner είχε επίσης μελετήσει για μια σύντομη περίοδο πολιτισμική θεωρία με τον Franz Boas, τον ιδρυτή τής αμερικανικής ακαδημαϊκής ανθρωπολογίας. Αυτή η διπλή εκπαίδευση στην ψυχανάλυση και στην ανθρωπολογία διευκόλυνε αργότερα παραγωγικές συνεργασίες με τον Ralph Linton, τη Ruth Benedict και άλλους ανθρωπολόγους που ενδιαφέρονταν για μελέτες πολιτισμού-και-προσωπικότητας. Ξεκινώντας το 1933, ο Kardiner οργάνωσε ένα διεπιστημονικό σεμινάριο, αρχικά στο Ψυχαναλυτικό Ινστιτούτο τής Νέας Υόρκης και αργότερα στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, στο οποίο εργάστηκε στενά με σημαντικούς ανθρωπολόγους επί μία δεκαετία και πλέον αναπτύσσοντας ένα ψυχοπολιτισμικό μοντέλο για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας σε διάφορες κοινωνίες.
Η παρούσα μελέτη επιχειρεί μια ιστορική ανακατασκευή των συνεχειών, των αλλαγών κατεύθυνσης και των θεωρητικών καινοτομιών κατά την πορεία τής σεμιναριακής συνεργασίας τού Kardiner με ανθρωπολόγους. Προσπαθεί να ανιχνεύσει την εξέλιξη των ψυχοδυναμικών του διατυπώσεων και ν’ αποτιμήσει το βάρος των συμβολών του στη νεοφροϋδική έρευνα πολιτισμού-και-προσωπικότητας όσο και στην ψυχολογική ανθρωπολογία.

William C. Manson