ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Το αγροτικό ζήτημα της χώρας έχει πτυχές και διαστάσεις που ξεπερνούν τα όρια των αμιγώς γεωργικών προβλημάτων της, δηλαδή αυτών που σχετίζονται με την παραγωγή και την αξιοποίηση των φυτικών και ζωοκομικών προϊόντων. Το αγροτικό ζήτημα αναφέρεται σ' ένα ευρύ φάσμα, σε πλέγμα δραστηριοτήτων και σ' έναν εκτεταμένο κοινωνικό-οικονομικό ιστό που βρίσκεται εγκατεστημένος στην ύπαιθρο.
Η αγροτική πολιτική αντιμετώπισε, μεταπολεμικά, ιδίως πριν από την ένταξη στην ΕΟΚ, το αγροτικό ζήτημα στη χώρα μας αποσπασματικά, ως επί το πλείστον, σαν άθροισμα, διαφόρων τομέων της γεωργικής παραγωγής. Έλειψε η ολοκληρωμένη αντίληψη και η συνδυασμένη δράση. Δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει τις εξελίξεις που μετέβαλαν σταδιακά αλλά ριζικά τις παραγωγικές και τις κοινωνικές σχέσεις στην ελληνική ύπαιθρο και στη χώρα γενικότερα. Στηρίχτηκε σε θεσμούς του μεσοπολέμου, που ενώ υπήρξαν προοδευτικοί και συχνά επαναστατικοί για την εποχή τους, αργότερα υποβαθμίστηκαν ή ξεπεράστηκαν από τις εξελίξεις.
Τα θεσμικά και οργανωτικά στηρίγματα της ελληνικής γεωργίας αναπτύχθηκαν σε εποχές έντονου κρατικού παρεμβατισμού και προστατευτισμού. Φέρουν και αυτά τα σημάδια τις πολυτάραχης σύγχρονης ιστορίας του τόπου. Η ελληνική ύπαιθρος έζησε μέσα σε λίγες δεκαετίες κατακλυσμικά -από κοινωνική άποψη- γεγονότα. Προσφυγικό, κατοχή, εμφύλιο, μεταναστευτικό ρεύμα, μαζική αγροτική έξοδο. Πριν ωριμάσουν και αποδώσουν οι νέοι ριζοσπαστικοί θεσμοί και οι μεταρρυθμίσεις της περιόδου Παπαναστασίου, οι θεσμοί κλονίσθηκαν και σε σημαντικό βαθμό διαβρώθηκαν από τον αυταρχισμό, τον παλαιοκομματισμό, διάφορες κρατικιστικές πρακτικές.
Κεντρικές επιδιώξεις της γεωργικής πολιτικής στη χώρα μας, για τρεις τουλάχιστον δεκαετίες (1950-80), υπήρξαν η αύξηση της γεωργικής παραγωγής και των φυσικών αποδόσεων, η εισαγωγή νέων προϊόντων, η επίτευξη υψηλών βαθμών αυτάρκειας. Οι επιδοτήσεις της ΚΑΠ, όταν η Ελλάδα εντάχτηκε στην ΕΟΚ, κάλυψαν επίπεδα παραγωγής που ως επί το πλείστον προσέγγιζαν το μέγιστο των παραγωγικών δυνατοτήτων τη