Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΑΙ Ο ΛΥΚΑΝΘΡΩΠΟΣ

Καθώς ο μύθος είναι κομιστής ενός κρυφού μηνύματος, απαιτεί από μας να τον αποκρυπτογραφήσουμε και να τον ερμηνεύσουμε. Κάποτε ο ίδιος ο συγγραφέας διευκολύνει το έργο μας προσφέροντας τα «κλειδιά» που καθιστούν δυνατή την αποκωδικοποίησή του, ιδιαίτερα στην περίπτωση της αλληγορίας. Στον «μύθο» του Λυκάνθρωπου και της Μέλισσας, ο Πετρώνιος διέσπειρε πολλά στοιχεία που επιτρέπουν την αποκρυπτογράφησή του και μας δίνουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουμε, ένα προς ένα, τα επιμέρους σύμβολα, που συγκροτούν την αλληγορία μιας ανελέητης πολιτικής σύγκρουσης στα χρόνια του Νέρωνα. Λόγοι «αυτοσυντήρησης», απόλυτα κατανοητοί (αφού μια απροκάλυπτη πολιτική καταγγελία ήταν αδύνατη κάτω από το κλίμα τρομοκρατίας που βασίλευε τότε), σε συνδυασμό με την εξαιρετική ευφυΐα του συγγραφέα, δημιούργησαν το αδιαπέραστο ως σήμερα αίνιγμα αυτής της ιστορίας. Όπως πολύ παλιά, η ασεβής συμπεριφορά του Λυκάονα απέναντι στον Δία και η μεταμόρφωσή του σε λύκο (στον «πρώτο λυκάνθρωπο») σηματοδότησαν το τέλος του «ομοτράπεζου» θεών και ανθρώπων και έγιναν αιτία για την εξορία το Λυκάονα, όχι μόνον από το τραπέζι των θεών αλλά και από την ανθρώπινη κοινωνία, με αποτέλεσμα τον εκτοπισμό του στον κόσμο των «περιθωριακών» ζώων. Κατά τον ίδιο τρόπο η αποκάλυψη της λυκανθρωπίας του νυχτερινού συνοδοιπόρου του Νικέρωτα τερματίζει οριστικά και αμετάκλητα το δικό τους «ομοτράπεζο». Κανένας «πολιτισμένος» άνθρωπος, που διαπνέεται από τις ιδέες της «πόλης», δεν θα δεχόταν -ακόμη κι αν αυτό έθετε σε κίνδυνο τη ζωή- του να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με έναν λυκάνθρωπο, σύμβολο αγριότητας και εχθρό της κοινωνίας: η «ισομοιρική τράπεζα», αλληγορική εικόνα του εξανθρωπισμού και της δημοκρατικής ισονομίας, είναι «αδύνατη» για τον λύκο, όπως και η είσοδός του σε μια «ισόνομη πολιτεία». (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)