Ο ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΟΣ ΧΙΛΜΠΕΡΤ

Ντάβιντ Χίλμπερτ (1862-1943): ο μοναδικός μαθηματικός του 20ού αιώνα, στη ζωή του οποίου απεικονίζεται ολόκληρη η ιστορία των μαθηματικών της εποχής του. Οι μαθητές του, σαν μαγεμένοι, συνωστίζονταν στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, πριν και ανάμεσα από τους Παγκόσμιους Πολέμους, προκειμένου να απολαύσουν τον σημαντικότερο μαθηματικό της Ιστορίας, την ίδια την προσωποποίηση των μαθηματικών. Ο Χίλμπερτ είναι ο πατέρας του φορμαλισμού (της πιο ακραιφνώς τυπικής σχολής στην προσπάθεια των μαθηματικών να διερευνήσουν τα θεμέλια της επιστήμης τους), και μαζί με τον Ανρί Πουανκαρέ συνέβαλλαν όσο κανείς άλλος στην επιστήμη των μαθηματικών. Από το 1886 ώς το 1895 (καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κένιγκσμπεργκ) ο Χίλμπερτ καταπιάστηκε με την επίλυση των πιο διάσημων μαθηματικών προβλημάτων της εποχής του. Το ανήσυχο πνεύμα του οραματίστηκε το μέλλον της μαθηματικής σκέψης, και το καλοκαίρι του 1900 (ως Διευθυντής του Μαθηματικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν), κατά τη διάρκεια του δεύτερου Παγκοσμίου Μαθηματικού Συνεδρίου στο Παρίσι, ο Χίλμπερτ έκανε μια σημαντικότατη διάλεξη-πρόκληση όπου διατύπωσε τα 23 άλυτα προβλήματα που έμελλε να καθορίσουν τη μαθηματική έρευνα στον 20ό αιώνα. «Ιδού τα προβλήματα που πρέπει να επιλύσετε» ήταν σαν να προκαλούσε τους μαθηματικούς του μέλλοντος. Μέχρι τις μέρες μας, άλλα από αυτά επιλύθηκαν και άλλα παραμένουν ανεπίλυτα. Για τον Χίλμπερτ, «στα μαθηματικά δεν υπάρχει η έννοια του ignorabimus». Πέθανε το 1943. Στον τάφο του είναι γραμμένη η φράση που χαρακτήριζε τη ζωή και τη φιλοσοφία του: «Πρέπει να μάθουμε, και θα μάθουμε». Αμέσως μετά το θάνατό του, το περιοδικό Nature σημείωσε ότι «δεν υπάρχει μαθηματικός, το έργο του οποίου να μην έχει τις ρίζες του στις εργασίες του Χίλμπερτ». Η Reid γράφει μια εκπληκτική βιογραφία αυτού του μεγάλου γερμανού μαθηματικού και παράλληλα μάς δίνει μια πολύ ζωντανή εικόνα του μαθηματικού κύκλου στο Γκέτινγκεν - μια λαμπρή συλλογή ταλέντων: ο Χίλμπερτ και ο Μινκόφσκι ήταν σ